Vrijdag 15 oktober 2021
Na in de ochtend vooral gewandeld te hebben en een tweetal kerken bezocht te hebben in Bialystok waar het ook behoorlijk fris was, was het nu dan wel eens tijd om even een museum te bezoeken en meteen wat te kunnen opwarmen. In het centrum van Bialystok staat het Podlasie museum. Dit museum is in 1949 opgericht. Dit museum bevindt zich tegenwoordig op allerlei verschillende plekken. Het gebouw in het centrum van Bialystok is de hoofdafdeling van het museum.



Als eerste kwam ik in het museum een wisseltentoonstelling tegen bestaande uit een verzameling foto’s uit het Tsjechische Olomouc van na de Tweede Wereldoorlog. Dit was de zogenaamde DOFO fotogroep die van 1958 tot en met 1975 heeft bestaan en zich vooral heeft bezig gehouden met het op een ongewone manier fotograferen van zaken uit het dagelijks leven. Dit gebeurde in een periode waarin het beleid in het communistische Tsjecho-Slowakije relatief open was.



Hierna kom je uit bij de permanente collectie van het museum die bestaat uit een flinke hoeveelheid historische voorwerpen. Een echte lijn zat er niet in, waardoor het vooral een tentoonstelling van allerlei losse, maar wel mooie historische zaken is.





Op de volgende foto is de zaal te zien die vol hing met allerlei schilderijen. In het midden van de foto is een groot schilderij te zien van de schilder Michal Bogoria Skotnicki uit 1801 met als titel “nieuws over de wederopstanding”.



Nog meer schilderijen en een tweetal oude piano’s op de volgende foto. Wat overigens wel iets is om rekening te houden bij het maken van reisplanningen. De musea in Oost-Europese steden zijn over het algemeen een stuk kleiner dat wat je bijvoorbeeld in Duitsland of Londen ziet. Daar heb je vaak zeer uitgebreide en gedocumenteerde musea. Ook in een grote stad als Bialystok zijn de musea vaak relatief klein. Iets wat dan weer niet geldt voor de musea die relatief nieuw zijn. Bijvoorbeeld het museum over de opstand in Warschau dat ik gisteren heb bezocht en juist zeer uitgebreid was.



Vanuit het Podlasie museum ben ik verder gelopen naar de andere kant van het stadscentrum om daar de basiliek van Maria Hemelvaart tegen te komen. Dit is de hoofdkerk van het aartsbisdom Bialystok. Sinds 1985 heeft deze kathedraal de status van basiliek.



Op deze plek stond oorspronkelijk een kerk in renaissancestijl die gebouwd is tussen 1617 en 1626. Doordat deze kerk aan het einde van de 19de eeuw te klein geworden was, is rond 1900 begonnen met de bouw van een nieuwe kerk, vlak naast de oude kerk. De kerk zelf heeft de Tweede Wereldoorlog zonder grote schade overleefd.





Ook in deze kerk staat een portret van paus Johannes Paulus II. Op dit portret is hij ook daadwerkelijk als een heilige afgebeeld. Dit is te zien aan het aureool dat zich bevindt rondom zijn hoofd in de vorm van een cirkelachtig geel gebied.



Waar in Nederland de katholieke kerk volledig in de marge van de samenleving is terechtgekomen en kerkgebouwen nu vooral leegstaan om vervolgens verkocht te worden, is de situatie in Polen nog volledig anders. Zoals op het volgende bord te zien is vinden er gedurende de dag allerlei vieringen plaats. Het gaat eigenlijk gewoon bijna non stop door.



Buiten de kerk komt Johannes Paulus II nog een keer terug, nu in de vorm van een beeld..



Aan het uiteinde van het centrum kom je tenslotte een monument tegen uit 1995. Dit monument is opgericht om aandacht te schenken aan de positie van alle soldaten die in de Tweede Wereldoorlog in Polen in het verzet hebben gezeten en onderdeel uitmaakten van het “Home Army”. Na de bevrijding werden juist deze soldaten vervolgd door de communisten en kwamen bijvoorbeeld in de Russische goelag of gevangenissen terecht.



Dit monument bevindt zich recht tegenover het gebouw waarin een museum is gevestigd dat aandacht geeft aan de geschiedenis van het Poolse leger. Zoals op de onderstaande foto is te zien, is dit echt een gebouw in socialistische stijl. Alleen aan de woorden “Muzeum Wojska” kun je zien dat hier een museum zit. Het zou net zo goed een kantoorgebouw of appartementencomplex kunnen zijn.



Hoewel ook dit een redelijk klein museum is, is het efficiënt en aantrekkelijk ingericht. In het eerste deel zijn vooral wapens te zien, die in het verleden door Poolse soldaten gebruikt werden. Op het midden van de rechterwand is een hele rij met foto’s te zien. Dit zijn allemaal foto’s die te maken hebben met gebeurtenissen uit de Poolse geschiedenis waarbij het leger op de een of andere manier betrokken was.



Op de volgende foto zijn modellen te zien van een soldaat met zijn paard. De uitrusting van de soldaat is er een van een soldaat uit het 10de Litouwse regiment uit 1939.



In een aparte ruimte zijn allerlei opstellingen te zien die verwijzen naar gebeurtenissen uit de Poolse militaire geschiedenis. Vooraan de foto zijn bijvoorbeeld een tweetal soldaten te zien die op de grond zitten. Dit gaat over de slag bij Nowogrod die van 8 tot 10 september 1939 heeft plaatsgevonden. Nadat Duitsland Polen begin september 1939 de oorlog had verklaard, rukten de Duitse troepen zeer snel op in Polen.



De laatste opstelling gaat over een opstand die op 28 april 1946 heeft plaatsgevonden en waar ondergrondse troepen in gevecht kwamen met soldaten van de communisten. Het was uiteindelijk zelfs nodig om soldaten uit Vilnius hier naar toe te brengen om deze opstand de kop in te drukken.



Ook in Polen kom je net zoals in Hongarije vaak het geval is, regelmatig vlaggen van de Europese Unie tegen. In dit geval een echte vlag, maar vaak staan ze ook op borden waarop aangegeven wordt welk geldbedrag Europa heeft bijgedragen om een bepaald project mogelijk te maken.



Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina