Vrijdag 22 oktober 2021
In het vorige deel van dit reisverslag zijn verschillende kunstenaars aan bod gekomen die zowel tijdens de nazitijd als na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland actief zijn geweest. Het Duitse Historische Museum gaat in een wisseltentoonstelling nader in op dit onderwerp. Een van deze kunstenaars was Hans Breker. Hij heeft enige tijd in de DDR gewerkt waarna hij terugging naar het westen van Duitsland. Hij was de broer van de bekende beeldhouwer Arno Breker uit de nazitijd. Voor hem was dat de reden om onder pseudoniem te werken en zo minder op te vallen. Hieronder is dan ook een brief te zien van de hoge school voor bouwkunst uit Weimar waarin dit bevestigd wordt.



Een kunstwerk van Arno Breker is het onderstaande werk “Pallas Athene” uit 1956.



Richard Scheibe maakte een beeld van Fortuna voor het slot Charlottenburg in Berlijn. Het oorspronkelijk beeld uit 1711 was tijdens de Tweede Wereldoorlog vernietigd. Een model van dit beeld was tijdens deze tentoonstelling te zien. Tijdens de nazi tijd maakte hij in 1935 in opdracht van IG Farben een kunstwerk vanwege het weer onderdeel worden van het Saarland van het Duitse Rijk. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij professor aan de Berlijnse Hoge School voor beeldende kunst. Hij heeft toen onder andere het gedenkteken voor de slachtoffers van 20 juli 1944 gemaakt.



Het is ook een aantal keer voorgekomen dat een kunstwerk dat in de nazi-tijd ontworpen was gewoon na de Tweede Wereldoorlog werkelijk gemaakt is. Een voorbeeld hiervan is het werk “Ring der Statuen”. Het onderstaande model komt uit 1938. In 1954 werd het kunstwerk in het Rotschild Park in Frankfurt am Main weggezet. Een drietal afgietsels van de bronzen beelden in dit kunstwerk waren al te zien op een grote kunsttentoonstelling in München die nog door Adolf Hitler is bezocht.



Fritz Behn was een ondersteuner van het kolonialisme en sinds de jaren ’20 actief in rechtse milieus in München. Sinds 1939 was hij actief aan de Academie van Beeldende Kunst in Wenen waar hij na het einde van de oorlog ontslagen werd. Sindsdien bleef hij actief als kunstenaar. Na zijn dood werd in 1970 in Bad Dürrheim een museum over hem opgericht dat tot 2006 heeft bestaan.

.



Sinds 1950 namen veel kunstenaars die ook tijdens de nazi tijd actief waren geweest gewoon weer deel aan allerlei tentoonstellingen in de nieuwe Bondsrepubliek. Pas rond 1970 kwam er meer aandacht voor de kunst ten tijde van het nationaal socialsime. De discussies gingen toen echter vooral over de kunst die in de periode 1933 tot en met 1945 was gemaakt en niet over wat deze kunstenaars na de Tweede Wereldoorlog gedaan hadden. De volgende foto laat een werk zien van de kunstenaar Werner Peiner. Het werk met als titel (Demonen van het uur) bestaat uit 26 delen en werd in 1950 tentoongesteld op de 74ste dag van de Duitse katholieken. Het werk is gemaakt in de periode 1944 tot en met 1946.



Als je in Berlijn bent, is een bezoek aan het Duitse Historische Museum zeker aan te raden. Zoals eerder al aangegeven wordt het deel van het gebouw waar zich de permanente tentoonstelling bevindt op dit moment verbouwd maar is de nieuwbouw wel gewoon open. Dit deel wordt gebruikt voor de wisseltentoonstellingen.





Vlak in de buurt van het Duitse Historische Museum is in de tweede helft van 2021 het Humboldt Forum geopend. Dit is een algemeen museum dat gebouwd is op de plaats van het vroegere Palast der Republik. In de eerste maanden was de toegang nog gratis maar waren vanwege de corona situatie het aantal beschikbare kaartjes beperkt. Helaas was ik te laat met het vastleggen van een kaartje waardoor er geen kaartjes meer vrij waren. Toen ik in maart 2022 opnieuw in Berlijn was en de coronamaatregelen hier flink versoepeld waren, ben ik er wel naar toe geweest.



De Gemaeldegalerie is een kunstmuseum in Berlijn dat beschikt over een grote collectie schilderijen van de 13de tot en met de 18de eeuw. Het museum bevindt zich in het in 1998 geopende Kulturforum. Onderdeel van dit gebouw is ook een kunstbibliotheek en een collecties bestaande uit gravures.



Naast de grote verzameling schilderijen van dit museum zijn er ook nog wat andere objecten te zien uit de 13de tot en met de 18de eeuw. Een voorbeeld hiervan is te zien op de onderstaande foto. Hier staat een Maria altaar dat zeer waarschijnlijk uit Beieren komt (Periode 1420 – 1430).



Het museum start met Duitse schilderijen uit de 13de tot en met de 16de eeuw. Hieronder een schilderij uit 1470 wat Maria in een rozentuin laat zien.



Het museum is onderverdeeld in een veertigtal aparte ruimtes. De schilderijen die hier te zien zijn komen uit Duitsland, Nederland, Vlaanderen, Engeland, Italië en Spanje.



Het laatste schilderij in dit deel van het reisverslag is het onderstaande schilderij uit 1510 van de schilder Albrecht Altdorfer dat de vlucht uit Egypte uitbeeldt.



Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina