Dinsdag 1 maart 2022
Nadat ik in de ochtend het Landesmuseum in Halle bezocht heb, ben ik na een korte wandeling uitgekomen op de Domplatz in Halle. Midden op deze plaats bevindt zich een bron naar het ontwerp van de kunstenaar Horst Brühmann. Rondom de bron staan een aantal beelden die de verschillende fases in het leven uitbeelden (zoals een moeder met kind maar ook een oude vrouw).

De opdracht om deze bron te bouwen werd al in 1986 aan de kunstenaar verstrekt. Door financiële problemen maar ook het feit dat de bron op een van de oudste plekken van de stad kwam te staan is deze uiteindelijk pas in 2012 gerealiseerd.



Vlak in de buurt van de Domplatz bevindt zich het Händelhaus. Het museum is gevestigd in het gebouw dat de vader van de componist Georg Friedrich Händel in 1666 heeft gekocht. Tot 1782 is het gebouw in bezit van de familie. In 1985 is het museum uitgebreid in het ernaast gelegen gebouw uit de tijd van de Renaissance. Sinds 2001 bevindt zich in een aanbouw een grote verzameling van muziekinstrumenten.



Als je het museum binnenkomt is een van de eerste instrumenten die je ziet, dit orgel uit 1710. Het orgel heeft enkel een toetsenbord en geen pedalen. Het is vergelijkbaar met het orgel uit de kerk waar Händel toen hij nog jong was muziek maakte.



Händel is in 1685 geboren in Halle. Vanaf 1698 heeft hij allerlei reizen ondernomen binnen het huidige Duitsland maar ook naar Italië en London. Uiteindelijk is hij in 1719 benoemd tot muzikaal directeur van de koninklijke muziekacademie in London en werd hij in 1727 Engels staatsburger. Vanaf 1723 was hij ook de componist van de koninklijke muziekkapel. Uiteindelijk is hij in 1759 overleden. Van Händel zijn in totaal een twintigtal schilderijen gemaakt. Voor die tijd was dat een grote hoeveelheid. Veel informatie over hem is ook bewaard gebleven uit allerlei brieven, dagboekaantekeningen, krantenartikelen en anekdotes. Er is veel over hem geschreven wat nog maar eens onderstreept dat hij in die tijd een belangrijke publieke persoonlijkheid was.



Händel was ook een verzamelaar van kunst. Tijdens een reis in Italië in 1707 startte hij met het bestuderen van kunst. In zijn testament worden een tweetal schilderijen van Rembrandt genoemd. Het is tegenwoordig echter niet meer duidelijk om welke twee werken het hier ging. Als componist heeft Händel veel werken gecomponeerd voor grote gelegenheden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een werk nar aanleiding van de vrede van Utrecht. Een ander voorbeeld is het werk “Coronation Anthems” ter gelegenheid van de kroning van koning George de 2de in 1727.



Vanaf 1723 woonde hij in Londen tot aan zijn dood in een nieuw huis aan de Brook Street. Sinds 2001 is dit ingericht als een museum. Op de volgende foto zijn een klavecimbel en een trommeltafel te zien. Deze twee voorwerpen zijn ook terug te zien op een portret van de componist gemaakt door de schilder Philip Mercier.



In 1704 schreef Händel zijn eerste opera Almira. In totaal heeft hij 42 opera’s geschreven waarvan het werk “Deidamia” dat op 10 januari 1741 voor het eerst in London werd uitgevoerd, het laatste werk was. De opera’s die gespeeld werden in het King’s Theatre in London en ondersteund werden door het Engelse koningshuis zorgden door de tegenvallende bezoekersaantallen wel voor financiële problemen voor Händel.



Op de volgende foto is het persoonlijke testament van Händel te zien.



In het museum is ook de onderstaande tekening van de stad Haarlem te zien. Op zijn laatste reis naar Duitsland in 1750 verongelukte zijn koets zodat hij een aantal weken in Den Haag en omgeving moest verblijven voordat hij zijn reis weer kon vervolgen.



Nadat Händel in 1727 Engels staatsburger was geworden kwam er al in 1738 toen hij nog leefde een beeld van hem te staan in Vauxhall Gardens. Ter gelegenheid van zijn 100ste geboortedatum vond in Engeland voor het eerst een Händelfeest plaats. De opera’s van Händel worden ook vandaag nog op allerlei verschillende plaatsen over de hele wereld gespeeld. In Duitsland vond in 1922 in Halle het eerste Händelfeest plaats.



In 1985 werd in de toenmalige DDR de 300ste geboortedag van de componist groots gevierd met een opvoering van het werk “Israel in Egypt”. In het jaar 2009 (250ste sterfdag van Händel) werd er opnieuw op grote wijze aan de componist aandacht besteed. In het Händelhaus ontstond toen de tentoonstelling “Händel de Europeaan” die hier vandaag nog steeds te zien is.



De volgende foto laat een aantal affiches zien van de verschillende Händelfeesten die in de loop van de tijd zijn georganiseerd.



Het eerste deel van het museum is volledig gewijd aan de componist Händel. Inmiddels ben ik aangekomen in het tweede deel van het museum dat zich bevindt in een nieuwbouw en bestaat uit een grote verzameling muziekinstrumenten uit allerlei verschillende tijden.



Eén van de instrumenten is de Lyravleugel op de volgende foto uit 1820. Dit instrument was in Pruissen een populair symbool van de vrijheid in de oorlogen tegen de Fransen.



De volgende foto laat een orgel uit 1770 zien. Sinds 1993 is dit orgel een onderdeel van de muziekinstrumentenverzameling. Het orgel is gerestaureerd waarbij er nieuwe pijpen zijn ingebouwd.



Een ander bijzonder instrument is dit orchestrion uit 1925. Dit is een mechanisch muziekinstrument dat moet klinken als een orkest maar feitelijk een pijporgel is, aangevuld met een aantal andere instrumenten. Het orchestrion werd in de eerste helft van de 20ste eeuw veel gebruikt als dansorgel.



De voorlaatste foto uit het Händelhuis laat een aantal modellen zien uit 1958 die speciaal voor dit museum gemaakt zijn. De modellen beelden scenes uit, uit een aantal opera’s van Händel.



In de laatste ruimte in dit museum is op de vloer een plattegrond getekend van de stad Halle. Een aantal gebouwen staat als schaalmodel in deze ruimte. Tot 1703 heeft Händel hier gewoond. Ook hierna bleef hij verbonden met de stad en zijn laatste bezoek aan Halle was in het jaar 1750. Hij heeft altijd intensief contact gehouden met familieleden die in Halle waren blijven wonen.



Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina