Reisverslag Stockholm 2023 Deel 14

Vrijdag 11 augustus 2023
Het Vasamuseum in Stockholm is een museum wat volledig gaat over het gezonken oorlogsschip Vasa en de geschiedenis hiervan. Dit schip is in 1628 op zijn eerste vaart gezonken. Het schip is in 1961 van de zeebodem geborgen. Uiteindelijk is besloten om hiervoor een apart museum te gebouwen waar dit schip centraal in staat. Dit museum is in 1990 geopend. Het gebouw is daardoor een hele grote open ruimte waarin het schip staat. Hierom heen is op verschillende verdiepingen informatie te vinden over het schip en alles wat hier mee te maken heeft. Op het dak van het gebouw zijn een aantal scheepsmasten te zien om aan te geven wat de functie ervan is.



Als je het museum binnenkomt valt het enorme schip onmiddellijk op. Het schip zelf staat lager dan de centrale hal. In de rest van dit verslag zullen nog meer foto’s van dit schip volgen vanaf andere plekken. Het schip is nog voor 98 procent origineel. Dat betekent dat slechts 2 procent van het schip bestaat uit nieuw materiaal dat is toegevoegd nar de berging. Vanwege het lage zoutgehalte in het deel van de Oostzee waar het schip gezonken is, is het gedurende de drie eeuwen dat het op de bodem heeft gelegen goed bewaard gebleven.



Het onderstaande schaalmodel van het schip laat de originele kleuren zien waarin het beschilderd was. Deze kleuren zijn natuurlijk verdwenen in de tijd dat het schip op de bodem van de Oostzee lag. Het heeft twaalf jaar wetenschappelijk onderzoek gekost om alle kleuren van het schip te achterhalen.



Uit onderzoek is gebleken dat ook vrouwen actief waren rondom het schip. Klasse en huwelijkse status waren toen vaak belangrijker dan het geslacht van mensen. In de 17de eeuw hadden mannen meer formele kracht maar steunde de samenleving ook nadrukkelijk op het werk en de aanwezigheid van de vrouwen. Toen het schip gezonken was zijn er in elk geval twee vrouwen overleden.



De exacte locatie van het schip is lange tijd niet duidelijk geweest. Op 25 augustus 1956 is het schip uiteindelijk gelokaliseerd. Het schip is vervolgens in een groot aantal stappen uit het zand getrokken. Daarna zijn de scheepsromp en de openingen voor de kanonnen dichtgemaakt en kon het schip op 24 april 1961 naar de oppervlakte gebracht worden.



Het proces van het naar boven halen van het schip wordt ook door een aantal maquettes in het museum geïllustreerd. De volgende foto laat zien dat het schip al recht opstaat maar nog wel verzonken was in de modder. Er zijn toen een zestal tunnels gegraven onder het schip. Door elke tunnel zijn toen twee stalen kabels van 6 inch getrokken. Het totale gewicht van het schip met alle ballast en zand bedroeg rond de 700 ton.



De bouw van het schip heeft tussen 1625 en 1628 plaatsgevonden in Stockholm door de Nederlandse scheepsbouwer Henrik Hybertsson. Hij deed dit in opdracht van koning Gustaaf II. Toen het schip op 10 augustus 1628 uitvoer, maakte het door een windvlaag slagzij. Door een tweede windvlaag kwam het schip zo schuin te liggen dat het water binnenstroomde en het zonk naar de bodem. Dit terwijl het slechts 1300 meter gevaren had. De masten die boven het water uitstaken zijn snel afgezaagd. Ook 61 van de 64 kanonnen zijn al in de 17de eeuw geborgen.



Nadat het schip gezonken was werd een maand later zeven mannen van het schip en de scheepswerf naar het paleis van de koning ontboden om daar voor een tribunaal te verschijnen. Dit tribunaal bestond uit zes raadsleden van de koning, de burgemeester van Stockholm, de kapitein van het schip en negen anderen. Hieruit kwam informatie naar boven die onder andere erg compromitterend was voor de koning. In de archieven is niets terug te vinden van een vonnis van dit tribunaal.



De volgende foto laat de duikersklok zien waarmee al in de 17de eeuw een groot aantal kanonnen van het schip naar boven is gehaald.



Op de onderstaande foto zijn erg goed de details van de voorkant van het schip te zien. Dit maakt nogmaals duidelijk hoe goed het schip behouden is gebleven op de bodem van de Oostzee en ook hoe vakkundig het restaureren van dit schip heeft plaatsgevonden.



Na 12 jaar onderzoek zijn rond de 30 van de 500 sculpturen van het schip geanalyseerd op kleur. 15 hiervan worden in het museum getoond. Door het bestuderen van deze objecten is ook meer duidelijk geworden over de kleuren die op het schip gebruikt zijn. Van de delen op de sculpturen die donkerbruin zijn, is niet duidelijk wat de originele kleur is geweest.



De Vasa had een sloep met een lengte van 12 meter. Deze werd gebruikt voor communicatie met andere schepen of de kust.



Aan de botten die gevonden zijn aan boord van de Vasa kunnen geen namen gekoppeld worden. Slechts van een persoon is de naam bekend en dat is de kapitein van het schip, Hans Jonsson. Vooral de voorwerpen die bij de menselijke resten gevonden zijn, zeggen wat over de sociale status van iemand. Hierbij kan dan gedacht worden aan schoenen en kledingfragmenten maar ook muntgeld dat ze in een portemonnee hadden zitten. Een skelet droeg een jas van gemaakt van donkerblauwe twill (een combinatie van wol en katoen). Het vermoeden bestaat dat dit wel eens de kapitein van het schip zou kunnen zijn.



Het schip staat op een lager niveau dan de grote hal van het museum. De volgende foto is genomen op dezelfde hoogte als waar het Vasa schip staat.



Op de boeg van het schip bevond zich een leeuw met tussen zijn poten het wapen van het huis van Vasa.



Hieronder nog een detailfoto van het schip, nu op gelijke hoogte met het dek.



Een van de houten beelden die bevestigd was aan het schip was een beeld van koning David. Hij versloeg Goliath en werd later koning van Israël. Dit sculptuur is gekozen om te laten zien dat koning Gustaaf II ook God aan zijn zijde had en over dezelfde kracht en wijsheid beschikte als koning David.



Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina

Reactie toevoegen

Filtered HTML